Review: Condottiere (Fantasy Flight Games)

Ook in het Italë van de renaissance zochten generaals blijkbaar naar creatieve manieren om een veldslag te winnen. Huurlingen, al dan niet met de goedkeuring van de paus, probeerden onder tromgeroffel elkaar de kop in te slaan. Tot zover de normale gang van zaken… Maar ook het inzetten van vogelverschrikkers, courtisanes en het weer (ja, ook dat!) werd duidelijk niet geschuwd…

Klinkt dit bekend? Dan heb je vast en zeker al eens Condottiere gespeeld, een kaart- en bordspel van Fantasy Flight. Dit spel kan de eurogamer van ons spellenkransje plezieren omdat het net genoeg strategie omvat en het thema net genoeg inwisselbaar is (nogal eigen aan euro’s, ziehier een voorbeeld). Het spel had even goed over een oorlog tussen smurfen in het bos of tussen vlooien op het hond kunnen gaan… Al ben ik achteraf bekeken toch blij dat ze voor het klassieke thema hebben gekozen! Niet alleen de eurogamer van ons spellenkransje is tevreden, ook de snelle-kaartspelen-en-fillers-fan is tevreden, omdat het spel in korte beurten best wel snel vooruit gaat. Tijd voor een review dus.

Het verhaal:

Verschillende stadstaten in het Middeleeuwse Italië staan op een rijtje klaar om ingenomen te worden. Het is enkel nog wachten tot de veldheer met het grootste leger langskomt, het gebied inpalmd en weer verder gaat. Maar uiteraard zijn er nog andere kapers op de kust, zodat er voor elke stadsstaat een strijd geleverd moet worden waarbij elke generaal met troepen mag smijten alsof die zomaar aan de bomen groeien. Diegene die eerst een bepaald aantal aangrenzende stadstaten heeft veroverd (afhankelijk van het aantal spelers), wint. Maar hou rekening met de paus, want die moet ook overal weer tussenzitten…

Het spel:

Iedere veldheer begint de strijd met een vast aantal ‘legereenheden’ van divers pluimage op hand. Er wordt dan een eerste ongelukkige regio gekozen op de kaart, waarvoor gevochten zal worden. Nu ja, vechten… Het is eerder wat paraderen en haantjesgedrag, en dus op zijn Italiaans laten zien wie de grootste heeft. Het grootste leger, wel te verstaan.

Hoe gaat dit in zijn werk? Om de beurt legt elke veldheer één ‘legereenheid’ af, en je mag dit zoveel keren volhouden als je wilt. Elke ‘legereenheid’ heeft een bepaalde waarde, en de gecombineerde waarde van alle kaarten die je afgespeeld hebt, vormen de totale grootte en dus sterkte van je leger. Zo zijn er huurlingen/condottieres van waarde 1, 2, 3, 4, 5, 6 en 10 die zowat het grootste deel van je leger zullen uitmaken.

Maar oorlog zou natuurlijk geen oorlog zijn als er af en toe wat stiekem gedoe en geïntrigeer aan te pas zou komen. En zo ook hier: buiten je huurlingen lopen er nog heel wat – al dan niet verdwaalde – figuren rond in je legerkamp. Zo is er bijvoorbeeld de trommelaar, en als je die in je leger legt, verdubbelen al jou huurlingen in waarde. En geen legerkamp zonder courtisanes, en de veldheer met de meeste courtisanes mag ondermeer kiezen in welke stadstaat in de volgende beurt gevochten zal worden. Je hebt ook de heldin (toch wel veel vrouwen voor een slagveld), deze heeft een vaste waarde van 10 en kan door geen enkele andere kaart beïnvloed worden. En misschien wel de bizarste, maar ook wel de meest strategische verschijning is de vogelverschrikker. Deze lafaard laat toe dat je een eerder gespeelde huurling weer op hand mag nemen. Een beetje ‘Condottiere in Oz’ dus…

Het wordt dus al wat tactischer… Maar dat is nog niet alles! Je kan ook nog het weer in je voordeel laten spelen. Zo heb je de lente, die ervoor zorgt dat de huurlingkaart met de hoogste waarde, nog drie extra waardepunten krijgt, en wel bij iedereen die deze huurling in zijn leger heeft. En geen lente zonder winter, en deze zorgt ervoor dat de waarde van alle huurlingen op het slagveld precies 1 wordt. En dat kan soms zeer pijnlijk zijn. De overgave-kaart zorgt ervoor dat de stadstaat zich onmiddellijk overgeeft, waardoor het op dat moment grootste leger dus wint.

En de paus? Wat heeft die ermee te maken? Wel, die zendt zijn bisschoppen uit. Als je die aan je leger toevoegt, worden alle huurlingen met de, op dat moment, hoogste waarde meegelokt en verdwijnen dus met de bisschop van het slagveld. Ook mag een veldheer die de bisschop aflegt, ‘the favour of the pope’ inroepen en een regio kiezen die de volgende beurt zeker niet mag aangevallen worden.

Als je geen ‘legereenheden’ meer aan je leger wil of kan toevoegen, dan pas je. Als uiteindelijk alle generaals hebben gepast, dan is de beurt voorbij en wordt gekeken wie het grootste leger heeft en de regio mag innemen. Alle legers worden dan verwijderd en er wordt verder gespeeld met de ‘legereenheden’ die je nog over hebt. De generaal met de meeste courtisanes in zijn leger mag kiezen welke de volgende regio zal zijn die het slachtoffer zal worden van de veroveringsdrang van de aanwezigen. Een nieuwe beurt begint.

Als er een veldheer zo spilziek is geweest met zijn ‘legereenheden’ dat hij op een bepaald moment compleet zonder zit, dan wordt de beurt gewoon uitgespeeld (pech voor de veldheer!), een regio wordt veroverd, maar dan moeten alle veldheren al hun handkaarten afgeven, en krijgen ze op nieuw een vast aantal kaarten, plus één extra kaart voor elke regio die ze al veroverd hebben. En dan begint een nieuwe ronde. Zo wordt er gevochten tot één speler het vooraf bepaalde aantal – aan elkaar grenzende! – stadstaten heeft. Hij/zij wint uiteraard onmetelijke roem en waarschijnlijk een paar hectare olijfbomen. Of wijngaarden, als u dat verkiest.

De meerwaarde:

Er zijn dus trucjes genoeg dus om je mede-veldheren te dwingen hun beste kaarten op de slechtst mogelijk momenten te spelen. En dat maakt het meer dan een gewoon ‘auction’-spel – iets waar ik trouwens onmenselijk slecht in ben, maar dat geheel terzijde… Bluffen en strategie zijn echt wel belangrijk in dit spel, al zullen anderen dat eerder gewoon ‘pesten’ noemen. Dit zijn meestal zij die aan de verliezende kant staan… En ja, door het trekken van kaarten is er natuurlijk de nodige dosis geluk aanwezig… Maar dat is zoals in het leven, niet?

Ook grafisch is dit spel zeer verzorgd: miniem, niet meer dan nodig, en een piepklein schattig spelbordje dat eigenlijk perfect van grootte is voor het spel.

En dus:

Een niet te lang, sober spel dat het grote voordeel heeft dat het van alle markten wat thuis is: strategie, bluffen, bieden, geluk, vloeken… Een degelijke inleider van een spelavond dus vooraleer je aan het zwaardere werk begint (Of een goede afsluiter voor wanneer je net voor de tiende keer bent ingemaakt in Funkenschlag en wel eens wat terug wilt pesten!)

naam: ‘Condottiere’
designer: Dominique Ehrhard
uitgeverij: Fantasy Flight
jaar: 2007
aantal spelers: 2 tot 6
tijd: 45 min

 

Review: Red November (Fantasy Flight Games)

Een lange tijd uitgekeken naar deze…  Menig spelavond meegesleurd, maar door omstandigheden is het er nooit van gekomen om er echt aan te beginnen.  Damn you, Troyes, waarom moet jij zo lang duren?

Nu is het er uiteindelijk toch van gekomen…  Zelfs de fanatieke eurogamer in ons spellenkransje hebben we kunnen overtuigen met  het feit dat er toch wel drie eurocubes in het spel zijn én een scorelijn langs de rand van het spelbord – hoeveel meer euro kan je zijn, niet?  Tijd dus voor een diepgaande review van dit duikbootspel (Snap je hem?  Duikboot?  Diep?)

Het verhaal:

Wat krijg je als je een bende Gnomes met een chronisch alcoholprobleem de controle geeft over een nucleaire onderzeeboot?  Problemen!  En daar draait het ook om: kunnen jij en je mede-Gnomes voorkomen dat de ‘Red November’ finaal ten onder gaat?  Dan zal je moeten beginnen lopen.  Van hot naar her, van hier naar ginder en van het kastje naar de muur.  Om branden te blussen, water te hozen, machines te repareren, een Kraken te bevechten en de voorraad vodka leeg te plunderen…  Maar zal je tijd genoeg hebben voordat de reddingsploeg arriveert?

Het spel:

Zoals reeds gezegd moet je de duikboot proberen heel te houden tot hulp arriveert.  Die hulp zal arriveren binnen 60 minuten.  Maar ondertussen loopt er natuurlijk vanalles mis op de Red November, en elke gebeurtenis zorgt er voor dat je marker op één van de disaster tracks een stapje dichter bij Game Over komt.  De ‘Asphyxiation (verstikkings-)track’ stijgt bij elke vuurhaard, de ‘Heat (oververhittings-)track’ stijgt bij het malfunctioneren van de reactor en de Pressure (druk-)track verslechtert naar mate je dieper en dieper de oceaan induikt.  Gelukkig kan je het noodlot uitstellen door hier en daar in de duikboot klusjes te gaan opknappen…  De raketten tegenhouden, de reactor herstellen, branden blussen, water wegpompen, de zuurstofpompen onderhouden, de motor fixen of op de Kraken gaan jagen.  Elke actie (ook het verplaatsen door een ondergelopen duikboot) kost echter tijd, en dat is nu net iets wat je niet hebt!  Wil je bijvoorbeeld de reactor herstellen, dan moet je daar minuten insteken en hoe meer minuten je erin steekt, hoe meer kans je hebt om het klusje te laten slagen.  Dat aantal minuten ga je dan ook vooruit op de tijdsband en in die tijd kunnen er natuurlijk steeds nieuwe calamiteiten plaatsvinden!  Hoe meer tijd je nodig hebt om iets te laten slagen, hoe meer nieuwe gebeurtenissen er plaatsvinden…

Die nieuwe gebeurtenissen worden getrokken uit een kaartstapel.  Deze gebeurteniskaarten zijn bijna nooit goed, en eigenlijk altijd rotslecht.  Ze kunnen ondermeer nieuwe vuurhaarden, ondergelopen kajuiten, geblokkeerde deuren betekenen, of een Timed Event (de  Kraken, Overdruk, Missile Launch en Verstikking): in dit geval moet je binnen een bepaalde tijd een bepaalde taak uitvoeren of de Red November gaat eraan.  Gebeurtenissen komen in zo’n snel tempo en stapelen zich zo op, dat je al snel niet meer weet waar eerst te gaan helpen.  Een kamer met hoog water kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat als je de deur opendoet, jouw kamer ook onder water komt te staan, wat alle taken in die kamer weer bemoeilijkt.

When I was really, really drunk...

Is er dan geen enkel sprankeltje hoop?  Niets dat je kan helpen?  Tuurlijk wel (een beetje toch)!  Er zijn items die je helpen bepaalde taken gemakkelijker te maken, zoals de brandblusser of de koevoet.  En er is natuurlijk vodka (‘Grog’)!  Die zorgt er voor dat elke opdracht die je doet iets gemakkelijker wordt en je vrees voor bijvoorbeeld brandende kamers even opzij zet.  Natuurlijk is aan al dat gezuip een nadeel verbonden: na elke zuippartij volgt er een ‘Faint Check’ en als die mislukt, ga je voor 10 minuten tegen de vlakte.  En ben je even hulpeloos als een kameel in een duikboot…  Of zoiets… Overkom je echter alle moeilijkheden, en slaag je erin met je hele ploeg het einde van de tijdsband te bereiken, dan wacht je niet alleen een reddingsteam, maar uiteraard ook onmetelijke roem voor jou en je mede-Gnomes!

De meerwaarde:

Wat maakt het spel nu bijzonder?  Wel, ten eerste is er al het beurtensysteem.  Je komt niet om de beurt in wijzerzin in actie, maar de Gnome die als laatste op de tijdsband staat, die zijn beurt is het.  Dus het kan zijn dat iemand meerdere beurten achter elkaar heeft, eer hij de anderen op de tijdsband bijgehaald heeft…

En als je het nog niet doorhad, het is natuurlijk een ‘co-operative game’, waarbij je met z’n allen samen de strijd aangaat tegen de tijd/de rampen/het spel.  Dat maakt het altijd leuk, want je wint of verliest dus samen.  Spelers kunnen zich dus ook opofferen voor de goede zaak, zoals een brandende kamer binnenstormen om met je laatste krachten net de ontploffende raketten tegen te houden…  Ofwel win je, wat reden is tot een algemene feeststemming, ofwel verlies je, en dan kan je nog uren door discussiëren over waar en wanneer het nu precies mis is gelopen (en in dit spel is dat meestal bij ronde één!)  Maar er is ook een addertje onder het gras (of water, in dit geval), want iemand – en laten we hem/haar in dit geval even ‘de smeerlap’ noemen – kan ergens in de loop van het spel beslissen om eieren voor zijn geld te kiezen, de duikuitrusting te nemen en het schip te verlaten en de rest aan hun lot over te laten.  In dit geval speelt ‘de smeerlap’ de rest van dit spel niet meer mee, en gaat het spel gewoon verder met de overige Gnomes.  Gaan zij roemloos ten onder, dan wint onze verrader toch… maar slagen zij er toch in gered te worden, dan wordt de verrader uiteraard snel aan de schandpaal genageld en verliest hij het spel.

En dus…

Dit is echt wel mijn soort spel.  Een tikkeltje anders dan anders, grafisch erg mooi, en wanneer je het goed speelt, ook enorm veel sfeer en interactie…  Een hectische 60 minuten, maar onthou: hulp is onderweg!

naam: ‘Red November’
designer: Bruno Faidutti
uitgeverij: Fantasy Flight Games
jaar: 2011
aantal spelers: 1 tot 8
tijd: 60 min