Als een titel als ‘Het Koopmanshuis’ (of ‘Die Speicherstadt’ zoals zijn bekendere Duitse titel is) op tafel komt, dan krijg ik al visioenen van tonnen eurocubes die verspreid worden over het bord, anderhalf uur speluitleg en achteraf een nog langere discussie wat we niet volgens de regels hebben gedaan.
Zo’n titel, dat kan toch niet anders dan in het rijtje thuishoren tussen Packhuys/Kontor, Hansa Teutonica, Merchants from Amsterdam, Hansa, en zo verder… Allemaal spelen die niet alleen qua thema bij elkaar horen, maar ook allemaal samen horen in hetzelfde compartiment van de euro-games. De spelen dus die zich gedragen als een dame blanche met pickles en kaassaus – waarmee ik maar bedoel: bij overmatig gebruik willen ze wel eens nodeloos zwaar op de maag liggen.
Niet dat ik iets tegen euro-games heb, hoor, ik speel ze zelfs graag. Maar op doktersvoorschrift probeer ik mij toch te beperken in aantal per spelletjesavond. Met dit als opener voor de avond en met nog veel spelen die klaar stonden, had ik hierbij dus enkele bedenkingen.
Geheel onterecht, zo bleek. Waarom? Zie hier de review…
Het verhaal:
Wat doe je als je een koopman bent in het Hamburg van de 19de eeuw en je hebt wat werkvolk dat maar niets loopt te doen in één van je lege opslagplaatsen? Juist ja: je gaat op zoek. Op zoek naar contracten, op zoek naar ladingen die moeten gelost worden, op zoek naar nieuwe gebouwen, op zoeken naar contacten tussen de handelaars en op zoek naar brandweermannen. Brandweermannen? Ja, brandweermannen. Dit wordt wel duidelijk. Helaas zijn er natuurlijk nog ander koopmannen in Hamburg die zich in dezelfde situatie bevinden als jij… Wie zal zijn werkvolk vier seizoenen lang het best kunnen verspreiden over de verschillende taken en zo het meeste geld en overwinningspunten (het blijft een euro-game, hé) binnenhalen?
Het spel:
Het spel speelt zich af in de haven. Hier zullen zich elke ronde kansen voordoen voor de koopmannen. Een kans(kaart) kan bijvoorbeeld een contract zijn, en als je de goederen voor dit contract weet te verzamelen in de loop van het spel, dan levert dit je op het einde overwinningspunten op. Of het kan een schip met een lading willekeurige goederen zijn, dat gelost moet worden. Ook kan het een handelaar zijn: deze laten je toe overtollige goederen om te zetten in geld. Ook gebouwen bieden zich aan (voor zover dit fysisch mogelijk is): extra kantoren leveren overwinningspunten op, extra opslagplaatsen meer ruimte, een bank levert dan weer meer startgeld elke ronde op. Tenslotte kan het ook een brandweerman zijn. Nog even geduld, dit wordt zodadelijk duidelijk.
Hoe kan je al die kansen nu binnenhalen? Door je werkvolk in te zetten: iedere koopman heeft drie dokwerker-meeples (dokmeeples? meeplewerkers?) ter zijner beschikking. Wil je een kaart binnenhalen, dan plaats je er een werker bij. Iedereen mag om de beurt zijn werkers plaatsen bij de aangeboden kaarten. Het zal echter vaak gebeuren dat meerdere spelers geïnteresseerd zijn in een bepaalde kaart. Als dat gebeurt dan plaatsen de verschillende spelers hun werkers boven elkaar, beneden te beginnen uiteraard. Ben jij nu de enige die een werker bij een bepaalde kaart heeft geplaatst, dan kan je die kaart kopen voor 1 geldstuk – er staat jouw ene werker, dus 1 geldstuk. Of je kan passen, dan gaat de kaart op de aflegstapel. Staan er bij een kaart nu meerdere werkers, dan wordt eerst aan de eigenaar van de onderste werker gevraagd of hij deze kaart wil kopen. Zegt deze ‘ja’, dan moet de handelaar zoveel geldstukken betalen als er werkers boven zijn werker staan, plus nog een goudstuk voor zijn eigen werker. Zegt de eigenaar echter ‘nee’, dan wordt zijn werker verwijderd, en wordt de vraag gesteld aan de nieuwe onderste werker. Zijn alle kaarten zo gekocht of op de aflegstapel gelegd, dan worden er nieuwe kaarten gedeeld en begint het weer helemaal van voor af aan.
Het spel verloopt in 4 seizoenen, te herkennen aan de kaarten in de trekstapel. Elk seizoen zal er ook een grote brand uitbreken in de haven. Ondanks de aanwezigheid van een enorme hoeveelheid water – we zijn tenslotte in een haven – blijkt dit toch een probleem te zijn. Om je hiertegen te wapenen, kan je ook bieden op brandweermannen. Elke keer als een brandkaart getrokken wordt, dan zal de speler met de hoogste gecombineerde waarde aan brandweermannen, zoveel overwinningspunten krijgen als de waarde van de brand (tussen 1 en 4). De overige spelers krijgen ook de waarde van de brand, maar dan in minpunten… En dat kan tegenslagen!
Na de 4 seizoenen (klinkt als een opera, of een pizza…) en de laatste brand worden de overwinningspunten van elke speler opgeteld. Hij/zij met de meeste overwinningspunten… wint.
De meerwaarde:
Ondanks de misschien uitgebreide uitleg, is dit eigenlijk geen euro-game. Maar eerder, ehm… euro-light! Of is het dieet-euro? Maar in tegenstelling tot andere dieetproducten zit dit bordspel wel vol smaak… Smaak naar meer. Het spel slaagt erin, door zich te concentreren op korte en originele bied-ronden, een goed tempo te onderhouden en vereist het een constante interactie tussen de verschillende spelers, de nodige smeekbeden en vloeken inbegrepen.
Het spel focust eigenlijk maar heel weinig op goederenbeheer en geld. Al heb je van dat laatste altijd te weinig: verwacht maar niet meer te verdienen dan de gemiddelde paria uit de Middeleeuwen, maar ook dat maakt het weer snel en leuk – en soms ook frustrerend (vandaar de vloeken).
En dus:
Dit is een blijvertje op de speeltafel. Licht verteerbaar, niet te omslachtige regels, veel interactie tussen de spelers en het ziet er nog mooi uit ook. Eigenlijk eentje in de categorie van Condottiere… en dus bij de betere opstarters van een spelletjesavond!
P.S. Nee, wacht, ik vergeet nog iets. Er is toch nog een groot nadeel aan het spel. Eigenlijk iets bijna onoverkomelijks… Er zijn geen rode meeples! Je kan niet met rood spelen! Tsssss…
naam: ‘Het Koopmanshuis’
designer: Stefan Feld
uitgeverij: The Game Master
jaar: 2010
aantal spelers: 2 tot 5
tijd: 45 min
third in a two-player game 